จิตบำบัด EMDR: การเยียวยาบาดแผลทางใจและความผูกพันที่ผิดปกติ (Attachment Disorder)

จิตบำบัด EMDR: การเยียวยาบาดแผลทางใจและความผูกพันที่ผิดปกติ (Attachment Disorder)

โดย ดร.มฤษฎ์ แก้วจินดา (Ph.D.)
นักจิตวิทยาการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
EMDR Psychotherapy Supervisor และ Brainspotting Psychotherapy Practitioner

EMDR Therapy คืออะไร?
Eye Movement Desensitization and Reprocessing (EMDR)
คือเทคนิคการทำจิตบำบัดที่ได้รับการยอมรับจากวงการแพทย์ทั่วโลก ว่ามีประสิทธิภาพในการช่วยรักษาและเยียวยา “บาดแผลทางใจ” (Trauma) ที่ฝังลึกในจิตใต้สำนึก ผ่านการ “กระตุ้นสมองสองข้าง” (Bilateral Stimulation) ด้วยการเคลื่อนไหวตา สัมผัส หรือเสียง เพื่อให้สมองสามารถจัดการและประมวลผลประสบการณ์ที่เจ็บปวดได้อย่างปลอดภัย

เทคนิค EMDR ถูกนำมาใช้รักษาโรคและภาวะทางจิตใจหลายประเภท เช่น

• ภาวะซึมเศร้า (Depression)
  
• ความวิตกกังวล (Anxiety)
  
• โรคบุคลิกภาพ Borderline
  
• ภาวะไบโพลาร์ (Bipolar)
  
• และโดยเฉพาะ บาดแผลทางใจจากความผูกพันที่ผิดปกติ (Attachment Disorder)
  
  
  

ความผูกพัน (Attachment) และบาดแผลในวัยเด็ก

Attachment Disorder เกิดจากประสบการณ์ในวัยเด็กตอนต้นที่ไม่ได้รับความรัก ความเอาใจใส่ หรือความปลอดภัยอย่างเพียงพอ เช่น

• ถูกทอดทิ้งหรือเพิกเฉย
  
• ถูกทำร้ายหรือล่วงละเมิด
  
• เติบโตในครอบครัวที่มีความรุนแรง หรือพ่อแม่มีปัญหาทางอารมณ์
  

เด็กในช่วงวัยนี้ไม่สามารถปกป้องตนเองได้ และเมื่อขาดการดูแลที่อบอุ่น จะเกิด “บาดแผลทางใจ” ที่ส่งผลต่อเนื่องไปถึงวัยผู้ใหญ่ เช่น

• ความสัมพันธ์ที่ไม่มั่นคง
  
• ความกลัวการถูกปฏิเสธ
  
• ความรู้สึกไม่ไว้วางใจผู้อื่น
  
• ภาวะซึมเศร้าหรือวิตกกังวลเรื้อรัง

• ไม่รับรู้ตัวตนในปัจจุบัน
• มีอาการเหมือน “หลายบุคลิก”
• หรือรู้สึกเหมือนหลุดออกจากร่างกายตนเอง

ภาวะนี้จำเป็นต้องได้รับการรักษาโดยผู้เชี่ยวชาญด้านจิตบำบัดและจิตวิทยาเชิงลึก

EMDR Therapy รักษา Attachment Disorder ได้อย่างไร?

งานวิจัยพบว่า ผู้ที่มีปัญหาด้านความผูกพัน (Attachment Issues) มักมีการทำงานของสมองส่วน Amygdala ที่ไวต่อความกลัวและความเครียดผิดปกติ ซึ่งเป็นผลจากประสบการณ์ด้านลบในวัยเด็ก
EMDR Therapy จะช่วย “รีโค้ด” หรือ “ประมวลผลใหม่” ของความทรงจำเหล่านั้นในสมอง ทำให้ลดความกลัว ความรู้สึกผิด หรือความเศร้า ที่เคยติดค้างอยู่

ในกรณีของ Attachment-Focused EMDR นักจิตวิทยาจะเน้นช่วยให้ผู้รับการบำบัด

• สร้าง “พื้นที่ปลอดภัยในใจ” (Safe Place)
  
• เข้าใจบาดแผลจากการถูกละเลยหรือถูกหักหลัง
  
• สร้างความสัมพันธ์ที่มั่นคงกับตัวเองและผู้อื่นได้อีกครั้ง
  

• รู้สึกสงบภายในใจ
• เข้าใจอดีตโดยไม่ถูกมันควบคุม
• พัฒนา “ความมั่นคงทางอารมณ์” (Emotional Regulation)
• และสร้างความสัมพันธ์ที่อบอุ่น ปลอดภัย และสมดุลมากขึ้นในชีวิตจริง

EMDR Therapy ไม่ได้เป็นเพียงการลบความทรงจำที่เจ็บปวด แต่คือการเปลี่ยนความทรงจำเหล่านั้นให้กลายเป็นพลังแห่งการเติบโตใหม่อีกครั้ง
หากคุณหรือคนที่คุณรักมีบาดแผลทางใจจากความสัมพันธ์ในอดีต นักจิตวิทยาผู้เชี่ยวชาญด้าน EMDR ของ Better Mind พร้อมช่วยคุณเยียวยาอย่างมืออาชีพ

FAQ (คำถามที่พบบ่อย)
Q1: EMDR Therapy ใช้เวลารักษานานไหม?
A: โดยทั่วไปอยู่ที่ 6–12 ครั้ง ขึ้นกับระดับความรุนแรงของบาดแผลทางใจและความพร้อมของผู้เข้ารับการบำบัด

Q2: EMDR ปลอดภัยไหม?
A: ปลอดภัยเมื่อทำโดยนักจิตวิทยาหรือผู้ผ่านการรับรอง EMDR อย่างเป็นทางการ

Q3: ต้องมีอาการรุนแรงแค่ไหนถึงจะเหมาะกับ EMDR?
A: เหมาะทั้งสำหรับผู้ที่มีประสบการณ์บาดแผลในอดีตเล็กน้อยจนถึงรุนแรง เช่น การถูกทอดทิ้ง การสูญเสีย หรือความสัมพันธ์ที่ทำร้ายใจ

Q4: EMDR ต่างจากการพูดคุยบำบัดทั่วไปอย่างไร?
A: EMDR ใช้การกระตุ้นสมองสองข้างเพื่อให้สมองประมวลผลอารมณ์และความทรงจำได้อย่างเป็นระบบ จึงช่วยลดผลกระทบทางอารมณ์ได้ลึกกว่า