ทำอย่างไรหากแฟนเราเป็นคนคุ้มดีคุ้มร้าย?

ทำอย่างไรหากแฟนเราเป็นคนคุ้มดีคุ้มร้าย?

ดร. มฤษฎ์ แก้วจินดา (Ph.D) 

นักจิตวิทยาการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ

อาการคุ้มดีคุ้มร้ายอาจเป็นอาการของคนเป็นโรคบุคคลิกภาพบกพร่องแบบ Borderline Personality Disorder  BPD หรือที่เรียกว่า โรคบอร์เดอร์ไลน์ 

เรียนรู้และเข้าใจ Borderline Personality Disorder (BPD)   

Borderline Personality Disorder เป็นความบกพร่องด้านบุคคลิคภาพ เป็นปัญหาด้านสุขภาพจิตชนิดหนึ่ง ที่ส่งผลต่อการมองตัวเองในด้านลบ ความคิดลบ ส่งผลต่อพฤติกรรมการแสดงออกหรือการกระทำรุนแรงที่มีความเสี่ยงต่อชีวิต อารมณ์แปรปรวนไม่ปกติ ความคิดที่ส่งผลต่อพฤติกรรมและนิสัยของคนคนนั้น

การใช้ชีวิตร่วมกันหรือคบหากับคนที่เป็น Borderline Personality Disorder (BPD) อาจต้องใช้ความเข้าใจในหลายๆเรื่องที่ส่งผลกระทบต่อการดำเนินชีวิต เช่น อารมณ์ที่ไม่คงที่ เปลี่ยนแปลงง่าย โกรธ โมโห วิตกจริต เวลาโมโหจะทำร้ายผู้อื่น ใช้ความรุนแรง ขว้างปาข้าวของ ทำร้ายร่างกาย และอาจเป็นอยู่ไม่นานพอหากโกรธก็กลับมาเป็นปกติ การควบคุมอารมณ์ไม่ให้ระเบิดอารมณ์รุนแรงเวลาโกรธอาจหาจุดตรงกลางของความพอดีไม่ได้

ดังนั้นหากต้องใช้ชีวิตคู่ร่วมกับคนเป็น Borderline Personality Disorder (BPD) จริงๆ ควรต้องเข้าใจความสับสนด้านอารมณ์ตรงนี้ และควรเปิดใจคุยกันในเวลาที่สถานการณ์สงบและควรต้องขอความช่วยเหลือจากนักจิตวิทยาเพื่อทำการรักษาอย่างจริงจัง

อย่างไรก็ตามต้องเข้าใจลักษณะและบุคคลิกภาพของคนเป็น Borderline Personality Disorder (BPD) ว่า เวลารักใครจะทุ่มเทสุดๆ จนเกินปกติ  จนอาจถึงขั้นทำให้อีกฝ่ายอึดอัด

คนเป็น Borderline Personality Disorder (BPD) มักกลัวการถูกทอดทิ้ง และวิตกจริตเป็นกังวลอยู่ตลอดเวลาว่าจะถูกทอดทิ้งจากคนรัก และสัมพันธภาพด้านความโรแมติกอาจไม่ได้เป็นไปอย่างง่ายดายเหมือนคนปกติ ซึ่งปัญหาที่เกิดขึ้นอาจเป็นเรื่องของ ความทุ่มเทอย่างเต็มที่ตอนเริ่มแรก และจู่ๆก็หายไป กลัวการมีความสัมพันธ์ที่ลึกซึ้ง โกหกและแก้ตัวประจำ คบซ้อน ควบคุมความโกรธ และอารมณ์รุนแรงไม่ได้ รวมทั้งความรุนแรงด้านการมีเพศสัมพันธ์ด้วย มักระเบิดอารมณ์มีปากเสียงโดยไม่แคร์ว่าจะเป็นในที่สาธารณะ ทำร้ายร่างกาย ตบตี 

อย่างไรก็ตามถึงแม้พฤติกรรมอันน่าสับสนและจัดการได้ยากนี้แต่พวกเขาก็นำความสุขมาให้กับคนที่เขาคบหาด้วยเนื่องจากลักษณะบุคคลิกภาพที่สนุกสนาน ชอบความตื่นเต้น และ  มุ่งมั่นทุ่มเท แต่ส่วนใหญ่ความสัมพันธ์กับคนที่เป็นบอร์เดอร์ไลน์มักจะไม่ยั่งยืน เนื่องจากปัญหาพฤติกรรมคุ้มดีคุ้มร้ายของเขา แต่หากเข้าใจสภาวะด้านอารมณ์และรับการแก้ไขหรือคำแนะนำ และทำจิตบำบัดรักษาอย่างถูกวิธีก็จะช่วยรักษา และส่งผลดีต่อความสัมพันธ์อันยั่งยืนได้

เป็นเรื่องจำเป็นสำหรับคนเป็น Borderline Personality Disorder (BPD) ที่ต้องได้รับการช่วยเหลือหรือสนับสนุนอย่างจริงจังในการปรับและแก้ไขความคิดและพฤติกรรมที่ส่งผลต่อการควบคุมอารมณ์และความรุนแรง และไม่ใช่เรื่องง่าย  เนื่องจากคนที่เป็น Borderline Personality Disorder (BPD) จัดอยู่ในกลุ่มที่มีความผิดปกติทางจิตเวช  

สาเหตุสำคัญเกิดจากการเลี้ยงดูในวัยเด็กสภาพแวดล้อม ที่สร้างบาดแผลทางใจ การไม่ได้รับความรักและเอาใจใส่ หรือถูกทอดทิ้ง ถูกกลั่นแกล้ง ถูกรังแก ถูกทำทารุนกรรม ยิ่งเกิดขึ้นกับเด็กเล็กยิ่งเสี่ยงต่อการเกิดเป็น Borderline Personality Disorder (BPD)  ในเปอร์เซนต์สูงเมื่อโตขึ้น

บาดแผลทางใจและประสบการณ์อันเลวร้ายต่างๆสร้างให้เกิดความผิดปกติด้านจิตใจและทำให้เกิดเป็น Borderline Personality Disorder (BPD) ซึ่งส่งผลต่อความหวาดกลัวที่จะถูกทอดทิ้ง หรือ ความไม่มั่นคงในความสัมพันธ์ อารมณ์แปรปรวน ฉุนเฉียว โมโห เกรี้ยวกราด ควบคุมอารมณ์ไม่ได้หากโกรธ บางครั้งก็หนีหายจากคนรักไปเฉยๆ

โรค Borderline Personality Disorder (BPD) มักเกิดขึ้นจากประสบการณ์ในวัยเด็ก และมักแสดงออกชัดเจนในวัยรุ่น แต่อาจดีขึ้นได้อย่างต่อเนื่องเมื่ออายุเพิ่มขึ้น ดังนั้นโรคนี้สามารถรักษาะหายได้หากได้รับการแก้ไขอย่างถูกวิธี ดังนั้นไม่ควรหมดหวังกับชีวิต

นอกจากปัญหาด้านการเลี้ยงดู จะเป็นปัจจัยสำคัญต่อผลกระทบการเกิดโรค Borderline Personality Disorder(BPD)  ยังมีปัจจัยด้านพันธุกรรม

เช่น การพัฒนาด้านสมอที่ผิดปกติ ที่เกิดมาจาก ต่อม amygdala ที่ทำหน้าที่ควบคุมด้านอารมณ์  ความกลัว คามรุนแรง และความวิตกกังวล  hippocampus ในสมองส่วนหน้าที่ควบคุมตัวเอง และ orbitofrontal cortex ที่เป็นตัวกำหนดการวางแผนและตัดสินใจ

หาก 3 ส่วนนี้เกิดปัญหาต่อการพัฒนาด้านสมอง และทำให้ผิดปกติด้านการควบคุมอารมณ์

อย่างไรก็ตาม สิ่งแวดล้อม เป็นปัจจัยสำคัญ ที่มีอิทธิพลเป็นอย่างมาก เช่นอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ตกเป็นเหยื่อด้านอารมณ์ การถูกทำร้ายทางด้านร่างกาย ถูกล่วงละเมิดทางเพศ ต้องเผชิญกับความหวาดกลัวเป็นระยะเวลาอันยาวนานในวัยเด็ก หรือถูกละทิ้ง ละเลยการดูแลเอาใจใส่จากพ่อ หรือ แม่ หรือ จากทั้งคู่ หรือเติบโตมากับคนในครอบครัวที่มีปัญหาด้านสุขภาพจิต เช่น ประวัติคนในครอบครัวเป็นไบโพล่า ติดเหล้า หรือมีปัญหาเรื่องยาเสพติด

ดังนั้นความรักและสายใยความผูกพันธ์ในครอบครัวมีส่วนสำคัญในการเติบโตขึ้นมาของคนในทัศนคติการมองโลก และความเชื่อ และไว้ใจคนอื่น หากคุณกำลังเผชิญกับสภาวะของโรค Borderline Personality Disorder (BPD) หรือมีใช้ชีวิตร่วมกับคนเป็น Borderline Personality Disorder (BPD) ควรได้รับคำแนะนำจากนักจิตวิทยาอย่างสม่ำเสมอ

 

อ้างอิง

 
https://www.nhs.uk/mental-health/conditions/borderline-personality-disorder/causes/

https://www.verywellmind.com/bipolar-and-borderline-personality-disorder-425418

https://www.stepstorecovery.com/rehab-blog/can-someone-with-borderline-personality-disorder-fall-in-love/

https://www.everydayhealth.com/bpd/tips-couples-living-with-borderline-personality-disorder/