5 สัญญาณที่คุณอาจกำลังเป็น Burnout โดยไม่รู้ตัว

5 สัญญาณที่คุณอาจกำลังเป็น Burnout โดยไม่รู้ตัว

โดย ดร.มฤษฎ์ แก้วจินดา (Ph.D.)
นักจิตวิทยาการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
EMDR Psychotherapy Supervisor และ Brainspotting Psychotherapy Practitioner

 

“Burnout” คืออะไร?
ภาวะหมดไฟ (Burnout Syndrome) คือภาวะที่ร่างกายและจิตใจเหนื่อยล้าสะสมจากการทำงาน ความเครียด หรือแรงกดดันในชีวิตประจำวัน จนหมดแรง หมดใจ และรู้สึกไร้แรงจูงใจ แม้แต่สิ่งที่เคยรักก็ไม่รู้สึกอยากทำอีกต่อไป

แม้จะดูเหมือน “เหนื่อยธรรมดา” แต่หากปล่อยไว้นาน Burnout อาจพัฒนาเป็นภาวะซึมเศร้า หรือความวิตกกังวลเรื้อรังได้


5 สัญญาณที่คุณอาจกำลังเป็น Burnout โดยไม่รู้ตัว

1. 
   เหนื่อยล้าแม้พักผ่อนเพียงพอ
   คุณนอนหลับแต่ตื่นมาก็ยังรู้สึกหมดแรง ไม่มีพลังจะเริ่มต้นวันใหม่ เหมือนพลังงานทางใจถูกดูดไปหมด
   
   2. ขาดแรงบันดาลใจในสิ่งที่เคยชอบ
   งานหรือกิจกรรมที่เคยรู้สึกสนุก กลับกลายเป็นภาระ หรือไม่รู้สึกมีความหมายอีกต่อไป
   
   3. หงุดหงิดง่ายกับเรื่องเล็กน้อย
   อารมณ์ไม่คงที่ โมโหง่าย หรือรู้สึกเบื่อหน่ายคนรอบข้าง ทั้งที่ไม่ได้มีเหตุผลชัดเจน
   
   4. รู้สึกไร้ค่า และตั้งคำถามกับตัวเองบ่อยครั้ง
   คุณอาจรู้สึกว่าความพยายามของตัวเอง “ไม่ดีพอ” หรือสงสัยในคุณค่าของตนเองอยู่เสมอ
   
   5. ร่างกายส่งสัญญาณเตือน
   เช่น ปวดหัวบ่อย นอนไม่หลับ ปวดกล้ามเนื้อ หรือมีอาการท้องไส้ปั่นป่วนโดยไม่ทราบสาเหตุ
   

วิธีเริ่มต้นดูแลตัวเองเมื่อรู้ตัวว่า Burnout

ให้เวลาตัวเองได้พักจริง ๆ โดยไม่รู้สึกผิด
แยก “คุณค่าในตัวเอง” ออกจาก “ผลงาน”
พูดคุยกับคนที่เข้าใจ หรือขอความช่วยเหลือจาก นักจิตวิทยา
ลองใช้แนวทางการบำบัด เช่น EMDR Therapy เพื่อคลายความเครียดสะสมจากประสบการณ์ในอดีต

Burnout ไม่ได้เกิดขึ้นเพียงเพราะ “ทำงานหนัก” แต่เกิดจากการละเลยสัญญาณเล็ก ๆ ที่ร่างกายและจิตใจกำลังส่งเสียงขอความช่วยเหลือ

หากคุณรู้สึกว่าตัวเองอาจอยู่ในภาวะนี้ อย่าลังเลที่จะปรึกษาผู้เชี่ยวชาญทางสุขภาพจิต
Better Mind พร้อมอยู่ข้างคุณในการฟื้นฟูใจให้กลับมาแข็งแรงอีกครั้ง

FAQ ภาวะหมดไฟ (Burnout) 

1. Burnout ต่างจากความเครียดทั่วไปอย่างไร?
ความเครียดทั่วไปมักเกิดขึ้นชั่วคราวและดีขึ้นเมื่อพักผ่อน แต่ Burnout เป็นภาวะเหนื่อยล้าทั้งร่างกายและจิตใจเรื้อรัง แม้พักก็ไม่ดีขึ้น และอาจส่งผลต่ออารมณ์และการทำงานในระยะยาว


2. Burnout เกิดจากอะไร?
สาเหตุส่วนใหญ่คือการทำงานหนักเกินไป ความกดดันสูง ขาดความสมดุลชีวิต-งาน ความคาดหวังต่อตนเองมากเกินไป หรือสภาพแวดล้อมที่ตึงเครียดต่อเนื่อง


3. Burnout รักษาได้ไหม?
รักษาได้ เมื่อรับรู้สัญญาณและเริ่มจัดการอย่างเหมาะสม เช่น พักผ่อน ปรับรูปแบบงาน ปรึกษานักจิตวิทยา หรือทำจิตบำบัด การฟื้นตัวจะเร็วขึ้นและยั่งยืนกว่า


4. ถ้ารู้สึกว่าตัวเอง Burnout ควรทำอย่างไร?
เริ่มจากจัดลำดับความสำคัญ ปรับเวลาพักผ่อน ลดภาระที่ไม่จำเป็น และพูดคุยกับผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพจิตเพื่อหาวิธีแก้เฉพาะบุคคล


5. Burnout เกี่ยวข้องกับโรคซึมเศร้าไหม?
หากปล่อยไว้นาน Burnout อาจเพิ่มโอกาสพัฒนาเป็นภาวะซึมเศร้าหรือความวิตกกังวลได้ ดังนั้นควรดูแลตั้งแต่ระยะเริ่มต้น


6. EMDR Therapy ช่วย Burnout ได้หรือไม่?
EMDR Therapy ช่วยจัดการกับความเครียดเรื้อรัง ความกดดันในอดีต หรือความกลัวที่สะสม ช่วยให้จิตใจกลับมาสมดุลได้เร็วขึ้น


7. ควรไปพบ “จิตแพทย์” หรือ “นักจิตวิทยา”?
หากมีอาการหนัก เช่น นอนไม่หลับเรื้อรัง หดหู่ ไม่มีสมาธิ จิตแพทย์ช่วยดูแลด้วยยาได้
แต่ถ้าต้องการปรับพฤติกรรม จัดการความเครียด หรือประมวลผลอารมณ์ นักจิตวิทยาเหมาะที่สุด