Panic Attack (ภาวะแพนิค) กับการรักษาด้วย Brainspotting Therapy

Panic Attack (ภาวะแพนิค) กับการรักษาด้วย Brainspotting Therapy

ดร.มฤษฎ์ แก้วจินดา (Ph.D)
Dr. Marid Kaewchinda 
นักจิตวิทยาการปรึกษาผู้เชี่ยวชาญ
นักจิตบำบัด EMDR Psychotherapy/ Brainspotting Psychotherapy Practitioner

Panic Attack (ภาวะแพนิค) คืออาการตื่นตระหนกเฉียบพลันที่สร้างความทุกข์และความกลัวรุนแรง หลายคนอาจเข้าใจผิดว่าเป็นโรคหัวใจหรือโรคร้ายแรง แต่จริง ๆ แล้วเป็นปัญหาสุขภาพจิตที่สามารถรักษาได้

หนึ่งในวิธีการบำบัดที่เริ่มได้รับความนิยมคือ Brainspotting Therapy ซึ่งเป็นการบำบัดเชิงลึกที่เข้าถึงสมองและอารมณ์โดยตรง บทความนี้จะอธิบายว่า Panic Attack คืออะไร อาการเป็นอย่างไร และ Brainspotting Therapy ช่วยรักษาได้อย่างไร
 

Panic Attack คืออะไร?

Panic Attack คือ อาการตื่นตระหนกเฉียบพลัน ที่เกิดขึ้นแบบกะทันหัน ผู้ที่มีอาการมักรู้สึกเหมือนกำลังจะตายหรือเสียการควบคุมร่างกาย

อาการของ Panic Attack

• ใจสั่น หัวใจเต้นแรง
  
• เหงื่อออก ตัวสั่น
  
• หายใจไม่ออกหรือหายใจถี่
  
• เจ็บหน้าอกหรือแน่นหน้าอก
  
• วิงเวียนศีรษะ คล้ายจะเป็นลม
  
• รู้สึกเหมือนกำลังจะเสียชีวิต
  

หากเกิดขึ้นบ่อยครั้งและส่งผลกระทบต่อชีวิตประจำวัน อาจพัฒนาเป็น Panic Disorder (โรคตื่นตระหนก)

อ่านเพิ่มเติม: Panic Attack และ Anxiety Disorders ต่างกันอย่างไร

Brainspotting Therapy คืออะไร?

Brainspotting (BSP) เป็นวิธีจิตบำบัดที่พัฒนาโดย Dr. David Grand โดยอาศัยตำแหน่งการมอง (Eye Position) เพื่อเข้าถึงสมองส่วนลึกที่เก็บความทรงจำและอารมณ์ที่ยังไม่ได้รับการประมวลผล

ผู้บำบัดจะช่วยให้ผู้เข้ารับการบำบัดโฟกัสไปที่ “Brainspot” ซึ่งเชื่อมโยงกับประสบการณ์หรืออารมณ์ที่ก่อให้เกิดความวิตกกังวล สมองจะค่อย ๆ ประมวลผลใหม่ ทำให้อาการ Panic Attack ลดลง

จิตบำบัด Brainspotting เป็นเครื่องมือรักษาปมบาดแผลทางใจ หรือ Trauma therapy ที่มีประสิทธิภาพและได้รับการยอมรับในระดับสากล
จิตบำบัด Brainspottting ทำงานตรงกับสมองโดยผ่านตำแหน่งและทิศทางของสายตาซึ่งเชื่อมโยงกับเหตุการณ์ความทรงจำอดีตที่ส่งผลต่ออารมณ์และความคิด เป้าหมายของการใช้เครื่องมือจิตบำบัด Brainspotting คือช่วยให้เราปลดล็อคจากความทรงจำที่รบกวนจิตใจ และลดการรบกวนจากการถูกกระตุ้นความทรงจำเลวร้ายที่เคยเผชิญมา 

ปมบาดแผลทางใจสร้างให้เกิดความผิดปกติในการทำงานของสมองที่เชื่อมโยงกับระบบการทำงานของร่างกาย เมื่อรักษาด้วยการทำจิตบำบัด Brainspotting ผลที่ได้คือสามารถช่วยลดภาวะอาการเครียดวิตกกังวล รวมทั้งลดภาวะแพนิคที่ส่งผลกระทบต่อจิตใจจนเกิดเป็นการแสดงออกทางด้านร่างกายทำให้เกิดเป็นความเจ็บป่วยเรื้อรังต่างๆอีกมากมาย

 

Brainspotting ช่วยรักษา Panic Attack ได้อย่างไร?

1. ลดการตอบสนองของร่างกาย

Brainspotting ช่วยให้ระบบประสาทที่ทำงานเกิน (Sympathetic Nervous System) ผ่อนคลาย ลดอาการใจสั่น หายใจไม่ออก และความกลัวเฉียบพลัน

2. ประมวลผลความทรงจำบาดแผล

ผู้ที่มี Panic Attack มักมีประสบการณ์เชิงลบหรือ Trauma ที่ฝังอยู่ในสมอง BSP ช่วยเข้าถึงและประมวลผลความทรงจำเหล่านี้ ทำให้อารมณ์รุนแรงค่อย ๆ ลดลง

3. ฟื้นฟูสมดุลทางอารมณ์

เมื่อสมองได้รับการจัดการกับข้อมูลที่ค้างคาแล้ว อาการ Panic Attack จะลดความถี่และความรุนแรงลงอย่างเห็นได้ชัด

Panic attack (ภาวะแพนิค) มักทำให้เราเสียการควบคุมตัวเอง บางครั้งเกิดอาการกลัวตายขึ้นมาอย่างกะทันหัน บ่อยครั้งทำให้เราเกิดมีภาวะสูญญากาศกับสิ่งล้อมรอบข้าง หรือสูญเสียปฏิสัมพันธ์กับคนรอบข้างไปชั่วขณะโดยไม่ทันได้เตรียมตัว
โดยทั่วไปอาการของภาวะแพนิคแอคแทค มักจะอยู่นานเป็นเวลา 5 - 20 นาที บางกรณีอาการต่างๆ อาจเกิดขึ้นได้หลายครั้งในคราวเดียวกันและทำให้ภาวะแพนิคยาวนานออกไปอีก ดังนั้นการเผชิญกับภาวะแพนิคแอคแทค มักทำให้เรารู้สึกเครียด วิตกกังวล และส่งผลต่อสภาพจิตใจทำให้เราไม่สบายใจไปตลอดทั้งวัน

Brainspotting (BSP) ต่างจากวิธีบำบัดอื่นอย่างไร?

• ต่างจากการใช้ยา: BSP ไม่เน้นการกดอาการ แต่ช่วยประมวลผลที่รากของปัญหา
• ต่างจาก CBT: CBT ปรับความคิดเชิงลบ แต่ BSP เน้นเข้าถึงสมองส่วนอารมณ์ที่ซ่อนอยู่
  
• คล้ายกับ EMDR: ทั้งสองใช้การเคลื่อนไหวของตา แต่ BSP เจาะจงไปที่ตำแหน่งสายตาและปฏิกิริยาของร่างกายอย่างละเอียด
  

สาเหตุของภาวะแพนิค (Panic Attack)

ภาวะแพนิคแอคแทคเกิดขึ้นจากหลายปัจจัย ได้แก่ พันธุกรรม การใช้ยาบางชนิด และปัจจัยแวดล้อมอื่นๆ
ปัจจัยเสี่ยงดังต่อไปนี้อาจส่งผลต่อการเกิด ภาวะอาการแพนิคแอคแทคได้แก่

• มีประวัติสมาชิกในครอบครัวเคยเป็นภาวะแพนิคแอคแทค
• มีภาวะความผิดปกติอื่นๆ อยู่แล้วเช่น ซึมเศร้า ไบโพล่า วิตกกังวล
• การอยู่ในสิ่งแวดล้อมที่ทำให้เกิดความเครียด และความกดดัน
• การเลิกใช้ยาบางชนิด เลิกเสพยา หรือเลิกดื่มสุรา
• มีโรคประจำตัว ได้แก่ อาการเกี่ยวกับโรคไทรอยด์ผิดปกติ โรคเบาหวาน หรือ ภาวะโรคหัวใจ
• ผลข้างเคียงจากยาบางชนิด เช่น ยาต้านภาวะซึมเศร้า

เมื่อเจอตัวกระตุ้น อาจเป็นสภาพแวดล้อม บรรยากาศ หรือสถานการณ์บางอย่างที่เชื่อมโยงกับปมบาดแผลทางใจในอดีต
 
จิตบำบัด Brainspottingรักษาภาวะแพนิคได้อย่างไร?

Brainspotting Therapy เป็นกระบวนการทางจิตวิทยาสำหรับการทำงานกับอารมณ์ด้านลบ รักษาบาดแผลทางใจที่เกิดจากประสบการณ์ในอดีต ประสบการณ์อันเลวร้ายและช่วยฟื้นฟูความสมดุลของระบบการทำงานของสมองซึ่งมีผลต่ออารมณ์ ความคิด และการแสดงออก

Brainspotting Therapy เป็นหนึ่งในเทคนิคทางจิตวิทยาที่เน้นการทำงานกับสมองส่วนกลางโดยตรงที่เก็บความทรงจำในการรักษาปมบาดแผลทางใจ และได้รับการยอมรับจากนักจิตวิทยาและจิตแพทย์ระดับโลกว่ามีประสิทธิภาพเห็นผลไวในระยะเวลาอันสั้นเมื่อเทียบกับการทำ traditional talk therapy

Brainspotting therapyมีลักษณะอย่างไร?

Brainspotting Therapy เป็น brain and body based therapy  ที่เข้าทำงานตรงกับสมองและเป็น somatic therapy approach ที่สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพกับความวิตกกังวล ปมในอดีต Trauma ภาวะPTSD ภาวะซึมเศร้า หรือประสบการณ์ด้านลบอื่นๆ ที่ส่งผลต่อการตอบสนองด้านร่างกาย ผลกระทบต่อคุณภาพการดำเนินชีวิตให้มีความสุขและการพัฒนาด้านบุคลิกภาพ รวมทั้งสัมพันธภาพกับคนรักหรือคนรอบข้างได้


อ่านเพิ่มเติม Trauma คืออะไร

ใครบ้างที่เหมาะกับ Brainspotting Therapy?

• ผู้ที่มี Panic Attack บ่อยครั้ง
  
• ผู้ที่มี Anxiety Disorders เช่น GAD ( Geralised anxiety disorder) , Social Anxiety, PTSD ( Post-Traumatic Stress Disorder)
  
• ผู้ที่เคยผ่านเหตุการณ์บาดแผลทางใจ (Trauma)
  
• ผู้ที่ไม่ตอบสนองต่อวิธีรักษาอื่นเพียงพอ

การทำงานของ  Brainspotting Therapy จะเข้าจัดการตรงถึงต้นตอของปัญหาที่เป็นสาเหตุให้เกิดปมบาดแผลทางใจในอดีต ทำให้อาการดังนี้ลดลง

• ความเครียดด้านจิตใจที่ส่งผลลบด้านอารมณ์
• ภาวะซึมเศร้า
• PTSD
• พฤติกรรมเสพติด
• ภาวะวิตกกังวล 
• ภาวะแพนิค( panic attack)

 

 


สรุป

Panic Attack เป็นภาวะที่น่ากังวลแต่สามารถรักษาได้ การบำบัดด้วย Brainspotting Therapy เป็นแนวทางใหม่ที่ช่วยประมวลผลความทรงจำบาดแผลและลดการตอบสนองของร่างกาย ทำให้อาการ Panic Attack และความวิตกกังวลลดลง และช่วยให้ผู้ป่วยกลับมามีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น

 
FAQ (คำถามท้ายบทความ)

Q1: Brainspotting รักษา Panic Attack ได้จริงไหม?
A:งานวิจัยและประสบการณ์จากนักบำบัดยืนยันว่า BSP ช่วยลดความรุนแรงและความถี่ของ Panic Attack ได้

Q2: Brainspotting ต่างจาก EMDR หรือ CBT อย่างไร?
A: BSP เน้นการใช้ตำแหน่งการมองและปฏิกิริยาทางกายเพื่อเข้าถึงสมองส่วนอารมณ์ ขณะที่ CBT เน้นความคิด และ EMDR ใช้การเคลื่อนไหวของตา

Q3: ต้องทำกี่ครั้งถึงเห็นผล?
A: ขึ้นอยู่กับความรุนแรงของอาการ โดยบางคนอาจเห็นผลตั้งแต่ 3–5 ครั้งแรก

 

อ้างอิง
https://www.authenticityassociates.com/brainspotting/brainspotting-therapy-for-anxiety/
https://my.clevelandclinic.org/health/diseases/4451-panic-attack-panic-disorder#symptoms-and-causes
https://www.jouslinesavra.com/brainspotting/
https://www.authenticityassociates.com/brainspotting/brainspotting-therapy-for-anxiety/
https://buckheadbh.com/brainspotting-for-anxiety/#:~:text=Brainspotting%20therapy%20can%20be%20very,after%20the%20session%20is%20over.
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/panic-attacks/symptoms-causes/syc-20376021#:~:text=Many%20people%20have%20just%20one,a%20condition%20called%20panic%20disorder.
https://www.medicalnewstoday.com/articles/321798#medical-treatments
https://www.authenticityassociates.com/brainspotting/brainspotting-therapy-for-anxiety/
https://www.healthline.com/health/effective-ways-to-fight-anxiety-without-drugs
https://www.choosingtherapy.com/brainspotting/
https://brainspotting.com/directory-bsp_dir/?drts-search=1&search_keyword%5Btext%5D=&search_keyword%5Bid%5D=&search_keyword%5Btaxonomy%5D=&search_location_address%5Btext%5D=369%20%E0%B8%8B%E0%B8%AD%E0%B8%A2%20%E0%B8%9E%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B9%82%E0%B8%A2%E0%B8%98%E0%B8%B4%E0%B8%99%2032%20Khwaeng%20Sena%20Nikhom%2C%20Khet%20Chatuchak%2C%20Krung%20Thep%20Maha%20Nakhon%2010900%2C%20Thailand&search_location_address%5Bradius%5D=50&search_location_address%5Bterm_id%5D=&search_location_address%5Btaxonomy%5D=&search_location_address%5Bcenter%5D=13.834832%2C100.5858895&search_location_address%5Bviewport%5D=&search_location_address%5Bzoom%5D=&search_term_directory_category=